-Sercan KAPUSUZ-
Devrek'in Yağmurca Köyü’nde hidro elektrik santrali yapımı için toplanan köylüler projeye karşı olduklarını belirtti.
Okyanus Enerji Üretim İnşaat A.Ş. tarafından Devrek Çayı üzerinde yapılması planlanan 3 Hidroelektrik santrali için Çevre Etki Değerlendirme süreci kapsamında Yağmurca Köyü’nde bilgilendirme toplantısı yapıldı.
İlk etapta yapılması planlanan 3 HES’in 6 köyü etkileyeceği belirtilirken bazı köylüler ve çevreciler, doğaya vereceği zarar için inşaatlara karşı çıkarak Devrek’in turizm bölgesi olduğunu, zarar görmesini istemediklerini söyledi. Toplantıya katılan muhtarlar ve yöre halkının tamamı yapılacak 3 tane HES projesine hayır dedi. Yöre halkının HES’lerin getireceği zararda hem fikir olduğu toplantıda söz alarak HES yatırımı yapan şirket sahibinin servetine servet katacağını buna karşın, o derenin kenarında doğan çocukların deresiz büyüyeceğini, köyünü terk edeceğini, balıkların ölüp, hayvanların susuz kalacağını ve ağaçların kuruyacağını dile getiren Devrek Kent Konseyi başkanı Faik Mekik;
"HES'ler, sağladığı yararların dısında pek çok zarara do sahiptir Genellikle inşa edilecekleri alanlarda istenmemektedirler.
Bu durum HES'ler neden istenmiyor? Sorusunu da beraberinde getirmektedir. Çünkü yöre halkı, HES'lerin yarardan çok zarar getireceği düşüncesindedir. O zararlardan bazıları şunlardır
1. Faaliyet sırasında çevre dostu olarak ifade edilen HES 'ler inşa edilme sürecinde çevreye büyük zararlar verebilmektedir. Yapım aşamasında, üzerine inşa edilecek dere, kanallar ile başka bir yöne aktarılmaktadır. Bu işlem sırasında çevre ormanlara zarar verilmesi söz konusudur.
2. Üzerine inşa edilen dere içerisinde yaşayan canlıların ölümüne neden olmaktadır.
3. HES'in bulunduğu çevrelerde hastalıklarda artıştar görülmektedir.
4. HES'lerin inşa edildiği bölgelerde erezyon ve sel oluşumunda artış gözlemiştir.
5. Santralin faaliyeti sırasında barajlarda yüksek oranda buharlasma meydana gelmektedir. Bu buharlaşmada çevre yörelerdeki toprakların tuz oranını artırmakta ve toprağın verimliligini azaltmaktadır.
Akademisyenlerden çevre STK'larına, yerel halktan aktivistlere kadar bir çok kişi ve kuruluş, bu projelerin Türkiye'nin ekosistemlerine geri dönülemez zararlar vereceği konusunda hem fikir.
Doğa Derneği Başkanlığı yapan, Güven Eken; 'Doğa paraya çevrilecek bir kaynak olarak görüldüğü sürece ne yazık ki bu tip yatırımların hiç birini çevreye saygılı bir şekilde yapmamız mümkün degil' diyor.
HES yatırımı yapan şirketin sahibi servetine servet katıyor. Buna karşın, o derenin kenarında doğan çocuklar deresiz büyüyor, köyünü terk ediyor, balıklar ölüyor hayvanlar susuz kalıyor ağaçlar kuruyor.
2020 yılında Giresunda aşırı yağışlardan dolay Derett, Espige, Doğankent, Tirebole, Güce, Görele ve Yaglıdere ilçelerinde yaşanan sel, heyalan ve su baskınlarının sebepleri etüt edildiğinde Giresun'da doğan veya denize dökülen akarsu ve dereler üzerinde yapılan HES'ler olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca İklim değişikliğinin etkisi göz ardı edilmemeli.
Bat Karadeniz'de sel felaketinin sebebi aşırı yağışlar mı? HES'ler mi?
Türk Mühendis ve Mimar odalar Birliği Jeoloji Mühendisleri Odasinin konuyla ilgili;
'Ağır hasar ve can kaybının özellikle Kastamonu'nun Bozkurt ilçesinde yaşanmasının temel nedenlerinden birinin, Ezine Gayı üzerine inşa edilen nehir tipi HES'lerden birinin sağanak yağış sonucu oluşan taşkından etkilenerek kapaklarının hasar görmesi ve taşkın sularının baraj gölünde bulunan suyla birleşerek hasar gören barajdan boşalması sonucunda "carpan etkisiyle" akış aşağısında bulunan Bozkurt ilçesinde aşırı tahribata neden olmuştur.' değerlendirilmesinde bulundu.
11 Ağustos 2021tarihinde Kastamonu, Sinop ve Bartın illerini etkileyen sellerde toplam 97 kişi hayatını kaybetti.
Şirketlerin yalanına, doğanın talanına HAYIR!" dedi.
Yağmurca köyünde toplantının hemen ardından “HES’e hayır” pankartları açıldı. Çevre örgütlerinin desteği ile yöre halkının HES projelerine karşı direniş başlatması bekleniyor.