Bu ikilemeyi ilk kez değerli İhsan Öztürk hocamın Sivas yöresinden derlediği ve aynı zamanda kaynak kişisi de olduğu; “Hacel Obası’nı Engin Mi Sandın” (Repertuar No: 3275) türküsünde duymuştum.

     Türkünün o bölümü şöyle:

     “Tıkır mıkır merdivenden enişin

     Çığıştıyoraltınınan gümüşün

     İpti söz verip de sonra dönüşün

     Ay da geçti göremedim yar seni”

     Türkçe Sözlük’te “tıkır mıkır” ikilemesi yok ancak “tıkır tıkır” ikilemesi var. Tıkır mıkır ikilemesi, uyumlu ve sürekli çıkarılan ses için kullanılıyor. TDK’de yer alan “tıkır tıkır” ikilemesi de, “Düzenli bir biçimde, ara vermeden, aksamadan” anlamını taşıyor. Sonuçta aynı anlamlara geldiği söylenebilir bu ikilemelerin.

     Yine bir Denizli yöresinin “Arabalar Tıkır Mıkır Geliyor” türküsünde de geçiyor bu “tıkır mıkır” ikilemesi. Şöyle:

     “Arabalar tıkırmıkır geliyor

     Allı çevrem suya düşmüş soluyor

     Anam beni gurbet ele veriyor

     Nasıl gıydın anam canıma”

     Süleyman Uğur’dan Celal Vural derlemiş ve Repertuar Numarası da: 3257.

     Bir başka türkümüzde de var bu ikileme. Balıkesir yöresinden, TRT Müzik Dai. Bşk. THM Müd. tarafından Servet Yenigünden derlenen ve Repertuar Numarası 1789 olan “Duman Olur Tepelerin Yolları”nda türküsünde de şu şekildedir bu ikileme:

     “Merdivenden tıkır mıkır inmedim (aman)

     Doya doya yar yüzünü (de) görmedim”

Türkülerdeki anlamı biraz genişleterek “tıkır sesi çıkararak, tıkırdayarak” diyebiliriz.