İbrahim Tığ

     Devrek’in renkli simalarından biriydi Şeref Cengiz Telci. Kültür ve sanatsal yaşamı ağır basardı. Bol okur, müzik dinler ve Devrek’in ünlü kişilerini karikatürize ederdi. Günlük tutardı, yaşadığı döneme ışık tutmak için. İşte 1960 yılına ait günlüklerinden birkaç not:

-Kıl Kuyruk Zekai, arkadaşını evire çevire dövdü.

-İstanbul’a okumaya giden Mahsut Gülay ilçemize avdet etmiştir.

-Terskemükler sülalesi de buzdolabına kavuştu. Böylece ilçemizde buzdolabi sahibi olan aile sayısı 3’e yükseldi.

-Genç kıza tecavüt eden teksici onunla evlenmek zorunda kaldı.

*

     Peki, kimdir bu Şeref Cengiz Telci?

     Batumlu müzik öğretmeni Halime ve Şevket Teke çiftinin çocuğu olarak 1931 yılında Karadeniz Ereğli’de doğdu.

     Daha bebekken Devrek’in Sütemmezzadeler sülalesinden Hacı Mehmet Telci ailesine evlatlık olarak verildi. Hacı Mehmet Telci ise Gebeşoğlu Köyünden Emine ve Müfettişler Köyünden Şahinde hanımlarla evliydi ve iki hanımından da çocuğu olmamıştı. İşte bu yüzden evlatlık almışlardı onu.

    Şeref Cengiz Telci, ilk, orta öğrenimini Devrek I. ve II. Mekteplerinde tamamladıktan sonra  Zonguldak Mehmet Çelikel Lisesi’nde okudu ve 2. Sınıfta okulu bıraktı.

    Askerliğini İstanbul Tuzla’da yaptı. Burada ünlü karikatürist Altan Erbulak ile tanıştı ve onunla samimi bir dostluk kurdu. Ondan karikatür ve çizim yapmayı öğrendi. Eserleri Devrek Baston ve Kültür Festivali’nde sergilendi.

    Devrek İlçe Halk Kütüphanesi’nde memurluk yaptı. Burada Varlık, Akbaba, Hisar, Aydede ve Markopaşa dergileriyle tanıştı ve sıkı bir okuru oldu bu dergilerin. Bedii Faik, Yusuf Ziya Ortaç, Ziyad Ebuziya, Ercüment Ekrem, Eşref Şefik, Ali Ulvi, Ercüment Ekrem, Muzaffer İzgü, Refik Erduran, Falih Rıfkı, İhap Hulusi, Ahmet Rıfkı ve Refik Halid gibi yazar ve çizerleri yakından tanıdı ve samimi dostluklar kurdu.

    12 Temmuz 1932’de Atatürk’ün kurduğu Türk Dil Kurumu (o zamanki adıyla Türk Dili Tetkik Cemiyeti)’nun İkinci Derleme çalışmalarına katıldı. 1952-1959 arasında yapılan “Türkiye’de Halk Ağzından Derlemeler Sözlüğü”ne Devrek halk ağzında yer alan yüzlerce sözcüğü 75 fiş göndererek yer almasını sağladı.

    Bisiklete binmeyi seven, bir karıncayı dahi ezmeyen, ince ve narin kişiliğiyle Zeki Müren, Müzeyyen Senar, Hamiyet Yüceses, Gönül Yazar, Mustafa Kandıralı, Celal Güzelses, Hafız Burhan gibi müzik üstadlarıyla tanıştı.

     3 Kasım 2002 tarihinde yaşama veda ettiğinde pikapların yanı sıra üç binin üzerinde taş plak bıraktı geride.

      Şeref Cengiz Telci ağabeyi saygıyla anıyorum.