İbrahim Tığ

     Devrek'te iki tarihi kişilik karıştırılıyor. Şemsi Paşa ile Şemsi  Mustafa Paşa!...

     1916 yılı Müstakil Bolu Sancağı Salnamesi 243. sayfasında yer alan bilgiye göre, Devrek'te Cami-i Atik (Eski Cami) adıyla anılan cami, Bolu Sancak Beyi Mustafa Şemsi Paşa tarafından 1427 yılında yaptırıldı. Aynı salnameye göre sözkonusu bu camii Şerifin duvarında 831 (Hicri) tarihinin mevcudiyetinden bahsedilmektedir.

     Cami, 1944 yılında yaşanan Gerede-Çerkeş depreminde yıkılmış.

     Dolayısıyla adına cami yaptırılan Osmanlı devlet adamı Şemsi Paşa değil, Mustafa Şemsi Paşa'dır.

     Meşhur Şemsi Paşa ise, imar faaliyetleri ve vakıf hizmetleriyle tanınmış olup 1580'li yıllarda yaşamıştır. Devrek Cami-i Atik (Eski Cami)'in yapılmasıyla arasında 150 yıl fark vardır.

     Tarihte küçük bir köy olarak adlandırılan Devrek, çok eski bir geçmişe sahip olup Devrek Cami-i Atik Mahallesi bu cami etrafında konuşlanarak Devrek'in oluşumuna ve gelişimine katkı koymuştur.

      Sözü ünlü tarihçi Abdülkadir Kalay'a bırakalım:

      "Bu caminin gerçek adı Şemsi Paşa Cami değil, Cami-i Atik'tir. Bunu da 1916 yılı Müstakil Bolu Sancağı Salnamesi 243. sayfasında yer alan bilgiden öğreniyoruz. Bu cami Bolu Sancak Beyi Mustafa Şemsi Paşa tarafından 1427 yılında yaptırıldı. Bu caminin adı meşhur Şemsi Paşa ile karıştırılmamalıdır. Bugün Devrek'in en eski mahallesi olan 'Eski Mahalle' adını Cami-i Atik (Eski Cami)'ten almaktadır."