Bir garip Orhan Veli, garip bir ölümle genç yaşta aramızdan ayrıldı. 70 yıl önce bize veda eden Orhan Veli Kanık 36 yıllık kısa ömründe bizlere bir çok güzel eser bıraktı. Onu unutulmaz dizeleriyle anıyoruz.
"denizlerimiz var, güneş içinde;
ağaçlarımız var, yaprak içinde;
sabah akşam gider gider geliriz,
denizlerimizle ağaçlarımız arasında,
yokluk içinde"
Orhan Veli Kanık – Şair
handan, hamamdan geçtik,
gün ışığındaki hissemize razıydık;
saadetinden geçtik,
ümidine razıydık;
hiçbirini bulamadık;
kendimize hüzünler icadettik,
avunamadık;
yoksa biz...
biz bu dünyadan değil miydik?
Orhan Veli Kanık – Şair
Orhan Veli Kanık, daha çok Orhan Veli olarak bilinen şair. Melih Cevdet ve Oktay Rifat ile birlikte yenilikçi Garip akımının kurucusu olan Kanık, Türk şiirindeki eski yapıyı temelinden değiştirmeyi amaçlayarak sokaktaki adamın söyleyişini şiir diline taşıdı.
Yelken ol, kürek ol, dümen ol, balık ol, su ol;
Git gidebildiğin yere. Orhan Veli
Doğum tarihi: 13 Nisan 1914, Beykoz
Ölüm tarihi ve yeri: 14 Kasım 1950, İstanbul
Lakap: Şiiri Sokağa Taşıyan Şair
Doğum: Orhan Veli; 13 Nisan 1914; İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Kendi Kaleminden ORHAN VELİ,
‘’1914’te doğdum. 1 yaşında kurbağadan korktum. 9 yaşında okumaya, 10 yaşımda yazmaya merak sardım. 13’te Oktay Rıfat’ı, 16’da Melih Cevdet’i tanıdım. 17 yaşında bara gittim. 18’de rakıya başladım. 19’dan sonra avarelik devrim başlar. 20 yaşından sonra da para kazanmasını ve sefalet çekmesini öğrendim. 25’te başımdan bir otomobil kazası geçti. Çok aşık oldum. Hiç evlenmedim., şimdi askerim’’
HÜRRİYETE DOĞRU
Gün doğmadan,
Deniz daha bembeyazken çıkacaksın yola.
Kürekleri tutmanın şehveti avuçlarında,
İçinde bir iş görmenin saadeti,
Gideceksin;
Gideceksin ırıpların çalkantısında.
Balıklar çıkacak yoluna, karşıcı;
Sevineceksin.
Ağları silkeledikçe
Deniz gelecek eline pul pul;
Ruhları sustuğu vakit martıların,
Kayalıklardaki mezarlarında,
Birden,
Bir kıyamettir kopacak ufuklarda.
Denizkızları mı dersin, kuşlar mı dersin;
Bayramlar seyranlar mı dersin, şenlikler cümbüşler mi?
Gelin alayları, teller, duvaklar, donanmalar mı?
Heeeey!
Ne duruyorsun be, at kendini denize;
Geride bekliyenin varmış, aldırma;
Görmüyor musun, her yanda hürriyet;
Yelken ol, kürek ol, dümen ol, balık ol, su ol;
Git gidebildiğin yere.
Sokak Kedisi ve Ciğercinin Kedisi
Orhan Veli Kanık
Kuyruklu Şiir
Uyuşamayız, yollarımız ayrı;
Sen ciğercinin kedisi, ben sokak kedisi;
Senin yiyeceğin kalaylı kapta;
Benimki aslan ağzında
Sen aşk rüyası görürsün, ben kemik.
Ama seninki de kolay değil kardeşim;
Kolay değil hani,
Böyle kuyruk sallamak tanrının günü.
Cevap
(Ciğercinin kedisinden sokak kedisine)
Açlıktan bahsediyorsun;
Demek ki sen komünistsin.
Demek ki bütün binaları yakan sensin.
İstanbul’dakileri sen,
Ankara’dakileri sen…
Sen ne domuzsun, sen!
Vatan için
Neler yapmadık şu vatan için!
Kimimiz öldük;
Kimimiz nutuk söyledik.
Orhan Veli Kanık
‘’Aklımdan çıkmıyorsun‘’dеdim,
Başka türlüsünü yorgunum anlatmaya.
Şеytan diyor ki: Aç pеncеrеyi;
Bağır, bağır, bağır; sabaha kadar.
Boş konuşan insan çana bеnzеr,
İçi boş olduğu için çok sеs çıkartır!
Madеmki sеvmiyorum .
Artık O haldе hеr akşam
Onu düşünеrеk içtiğim
Mеyhanеnin önündеn
Nе diyе gеçеyim.
Annеmi ölmüş gördüm rüyamda.
Ağlayarak uyanışım,
Hatırlattı bana, bir bayram sabahı,
Gökyüzünе kaçırdığım balonuma bakıp ağlayışımı…
BİR GARİP ORHAN VELİ
İstanbul'da Boğaziçi'nde
Bir garip Orhan Veli'yim
Veli'nin oğluyum
Tarifsiz kederler içindeyim
Rumeli Hisarı'na oturmuşum
Oturmuş da bir türkü tutturmuşum
İstanbul'un mermer taşları
Başıma da konuyor martı kuşları
Gözlerimden boşanır hicran yaşları
Edalım...
Senin yüzünden bu halim.
İstanbul'un orta yeri sinema
Garipliğim, mahzunluğum duyurmayın anama
El konuşurmuş, görüşürmüş bana ne
Sevdalım...
Boynuna vebalim
İstanbul’da, Boğaziçi’ndeyim
Bir garip Orhan Veli’yim
Orhan Veli Kanık
BİR GARİP ORHAN VELİ’DEN
BİR GARİP ÖLÜM ÖYKÜSÜ
10 Kasım 1950 yılında bir hafta için geldiği Ankara’da belediyenin kazdığı bir çukura düştü ve başından yaralandı. İki gün sonra İstanbul’a döndü. 14 Kasım günü bir arkadaşının evinde yemek yerken fenalaşan Orhan Veli, hastaneye kaldırıldı. Orhan Veli’ye alkol zehirlenmesi teşhisiyle tedavi uygulandı ancak beyinde damar çatlaması nedeniyle beyin kanması geçirdiği sonradan anlaşıldı. Aynı akşam komaya giren şair, Cerrahpaşa Hastanesi’nde yaşama veda etti.
''öteki dünyada akşam vakitleri
fabrikamızın paydos saatinde
bizi evlerimize götürecek olan yol
böyle yokuş değilse eğer
ölüm hiç de fena bir şey değil''
Kaynak: Orhan Veli Sözleri, Şiirleri
