Dünyamızı alt-üst eden bir yaratık; canlı mı cansız mı desem? Gözle göremediğimiz hilkat garibesi parazit dünyada yüzbinlerce insanın bu dünyadan göç etmesine neden oldu. Göç etmeyenler sevinemedi; işini gücünü kaybeden, iş bulma umudunu yitiren işsizlik, yoksulluk ve açlıkla yüz yüze gelen milyonlarca insan… Bunların hepsi, bir çırpıda, göz açıp kapayıncaya kadar 5 ay içinde oluverdi. Yıktı, altüst etti; kararttı bütün dünyamızı…
Kendi Küçük Tahribatı Büyük Yaratığın Kimlik bilgileri
Adı Soyadı: Covıd-19
Açıklaması: Corona Vırus
Dilimizde okunup, yazılması Korona Virüs
Ama biz hep korona diye söylüyoruz.
Belirtileri: Ateş, öksürük, nefes darlığı…
Bulaşma yolları: İnsandan insana solunum yolu, öksürük, hapşırık, dokunma, el sıkma, öpüşme, sarılma ile geçiyor.
ANLAYAN BERİ GELSİN
- Sen benim aileme laf edeceğine önce kendi ailenin FİLYASYONUNA bak.
- Ayşeee… Senin dilin PİK yaptı gene!... Akşam akşam sinirlendirip BULAŞ yaptırma bana.
- Hah!... BULAŞ yapacakmış… Sanki SEMPTOMUN var da!...
Pik yapan sözcükler Latif DEMİRCİ
SON DAKİKA / HABERLER
‘’FİLYASYON sayesinde vaka artış hızı düştü.’’
‘’Ciddi SEMPTOMLAR ile karşı karşıyayız.’’
‘’Virüsle ENFEKTE olan kişi sayısında artış var.’’
‘’Evde KARANTİNA günleri başladı.’’
‘’Hastanelerimizde yeterli sayıda VENTİLATÖR cihazı var.’’
‘’EPİDEMİ 2-3 haftada en yüksek düzeye ulaşır ve 5-6 hafta sürer.
‘’Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) 11 Mart 2020’de, yeni koronavirüs salgınını PANDEMİ olarak tanımladı.
Önce bilgisayarlara dadanan virüs, sonra dilimize bulaştı. Anlamadığımız, anlamakta zorlandığımız onlarca sözcük bir anda dilimize musallat oldu. Türkçe konuşmasını sevmeyen yetkililer açıklamalarında virüs bulaşmış sözcükleri dillerine doladılar. Neyse ki uzun sürmedi; yavaşta olsa anlamlarını öğrenmeye başladık. Öğrenmemek için direnenlerde az değil, hani…
SALGINLA DİLİMİZE BULAŞAN SÖZCÜKLER VE ANLAMLARI
FİLYASYON: Dilimize dolanan en yeni sözcüklerden birisi. Hastalığın kaynağını bulmaya yönelik araştırmaya verilen isim.
ENTÜBE: Hasta sayısı
SEMPTOMATİK/ASEMPTOMATİK: Otomatik çamaşır makinası markasını çağrıştıran bir isme benziyor ama değil. Virüse maruz kaldıktan sonra, kuluçka dönemini takiben hastalığın belirtilerinin ortaya çıkması ‘’SEMPTOMATİK’’ bir durummuş. Virüsle temas ettikten sonra işler değişiyor. Hastalık taşıyıcısı olmakla birlikte hastalıkla ilgili belirti göstermeyenler ise (ajan gibi) asemptomatik olgu olarak telaki edilirmiş. Hastalığın kuluçka dönemi de ASEMPTOMATİK miş.
ENFEKTE: Şu melun parazitin canlı ya da cansız ortama bulaşması. Biraz daha yakından bakalım. Virüs bulaştığından şüphe edilen kişiden, bir başka kişiye hastalık bulaşıyorsa bu durumda ’’ENFEKTE oldu’’ tabiri kullanılıyor.
KARANTİNA: Sığır vebası hastalığından köylerin karantinaya alınmasını hatırlıyorum. Aşına olduğumuz bir sözcük. Hastalık taşıyan kişiler veya bütün bir köy, kasaba, şehir gibi yerleşim yerlerinin belirli bir süre için dışarı ile bağlantılarının kesilmesi demektir.
VENTİLATÖR: Çok mu zorunuza gidiyor? Suni solunum cihazı demek.
EPİDEMİ: Belli bir zaman içinde ortaya çıkan bulaşıcı bir hastalığın aynı bölgedeki insanlar arasında hızla yayılması; kış aylarında görülen grip salgınları gibi bir şey.
PANDEMİ: Dünya genelini etkisi altına alan bulaşıcı bir hastalık.
SOSYAL MESAFE: İlk aklımıza gelen 1,5 metre. En çok duyduğumuz, kullandığımız, dilimize doladığımız bir terim. Gündelik yaşamda sokakta, parkta yaşamın her alanında mesafeyi korumak anlamında…
ENTÜBASYON: Korona virüse yakalanan kişilerde hastalığın en ağır seyrettiği haller, akciğerlerin virüs yüzünden yeterince işlemez hale gelmesi. Ağız ya da burundan nefes borusuna uzatılan tüpün takılması işlemine ‘’ENTÜBASYON’’ denir.
ALGORİTMA: Bak bunu kendi payıma bildim. Matematik, problem çözme basamakları…Bir işi yapmak, bir sorunla başetmek için belirlenen ve izlenmesi gereken yönteme denir.
Dünyayı etkisi altına alan koronavirüse karşı özveriyle çalışarak hayat kurtarmaya devam eden doktorlar ve tüm sağlık çalışanlarına minnettarız. İyi ki varsınız.
Sağlık çalışanlarının çığlığına kulak verelim. Doktor, ebe, hemşire ve hizmetlilerin katıldığı anket, acı gerçeği ortaya koydu. % 82’si tasarruf yapamıyor. % 38’i ise geçinememekten korkuyor.
Dünyada ve ülkemizde salgının ortaya çıkardığı acı gerçek: Salgın nüfusu eşit şekilde etkilemedi; yoksulları, işçileri, işsizleri, işini kaybedenleri, esnafı, çiftçiyi çok daha fazla vurdu. Kapitalist reçeteler topluma fayda sağlamadı. Temel sorun salgın değil, yoksulluk. İşsizliğin salgın sonrası daha da artış gösterecek olması, ürkütücü!...
Salgın devletçiliği/kamuculuğu hatırlattı.
11 Mart 2020 tarihinde, Türkiye ilk korona vakası ile tanıştı.
01 Haziran 2020 tarihinde normalleşme süreci başladı.
BUNDAN BÖYLE HİÇ BİRŞEY ESKİSİ GİBİ OLMAYACAK
Günlük yaşamda 3 vazgeçilmemiz
MASKE / SOSYAL MESAFE / HİJYEN
Dünya genelinde insanların açlıktan ölmediği ( hergün 8220 çocuk açlıktan ölüyor) temel ihtiyaçların karşılandığı, doğanın para uğruna talan edilmediği, kaynakların hakça paylaşıldığı bir dünya özlemi ile koronaya bulaşmadan yaşanası bir dünyada sağlıcakla kalalım.
